GRAMMATICA
Lettura degli esempi dei capitoli MORFOLOGIA e SINTASSI:
griko / grecanico {grafia greca=traduzione}
to prama {τό πρᾶμα=la cosa}
Morfologia: Verbi irregolari
Negli idiomi del Sud d'Italia, oltre i verbi irregolari bitematici molti altri verbi presentano delle irregolarità nel formare i tempi e la coniugazione.
Elenchiamo qua sotto questi verbi per ordine alfabetico indicando nell'ordine: l'indicativo presente e aoristo, l'aoristo congiuntivo, l'imperativo, l'infinito e il participio della voce attiva, l'indicativo presente e aoristo, l'aoristo congiuntivo, l'imperativo, l'infinito e il participio della voce passiva, il participio perfetto e, delle volte, l'imperfetto e il piuccheperfetto.
afinno {ἀφήν‑νω=lascio} (Calabria), àfika {ἄφηκα}, n'afiko {ν'ἀφήκω}, afi‑àfite {ἄφη‑ἄφητε}, afiki {ἀφήκει}, afìkonda {ἀφήκονdα}. affino {ἀφήν‑νω} (Puglia), finno {φήν‑νω} (Calim., Mart., Martign.), àfika e èfika {ἄφηκα e ἔφηκα}, na fiko {νὰ φήκω}, as' e afis‑fìkete {ἄσ' e ἄφης‑φήκετε} (Mart.), afi‑afìkete {ἄφη‑ἀφήκετε} (Stern.), afiki {ἀφήκει}, afìkonta {ἀφήκοντα}, piuccheperfetto ikha afìkonta {εἶχα ἀφήκοντα}
afudao {ἀφουδάω<βοηθῶ=aiuto}, fudao {φουδάω} (Vunì, Bova, Ch. Rogh.), afùdia {ἀφούδηα}, n'afudìo {ν 'ἀφουδήω}, afùdie‑afudìete {ἀφούδηε‑ἀφουδήετε}, afudisi e fudì {ἀφουδήσει e φουδεῖ}, afudìonda e afudinda {ἀφουδήονdα e ἀφουδήνdα} (Gall.). afidò {ἀφηdῶ} (Puglia, Mart., Stern., Zoll.), avisò {ἀβησῶ} (Calim., Corigl.), afìdisa {ἀφήdησα}, n'afidiso {ν 'αφηdήσω}, afida‑afidìsete {ἀφήdα‑ἀφηdήσετε}, afidisi e avisisi {ἀφηdήσει e ἀβησήσει} (Calim., Corigl., Mart., Zoll.), afidìsonta {ἀφηdήσοντα}, part.perf.pass. fidimmeno ‑i ‑o {φηdημ‑μένο ‑η ‑ο}
afto {ἅφτω<ἅπτω=accendo} (Calabria), athto {ἅθτω} (Vunì, Ch. Rogh.), atto {ἅτ‑τω} (Amid., Gall.), asto {ἅστω} (Bova), aspa {ἅσπα}, atsa {ἅτσα} (Bova), aspe‑àspete {ἅσπε‑ἅσπετε}, aspi {ἅσπει}, àsponda {ἅσπονdα}, part.perf.pass. aspemmeno ‑i ‑o {ἁσπεμ‑μένο ‑η ‑ο}
akuo, kuo, kunno {ἀκούω, κούω, κούν‑νω=ascolto, sento} (Calabria), ìkua {ἤκουα} e àkua {ἄκουα} (Gall.), na kuo, na kuso {νά κούω, νά κούσω} (Cond.), kue‑kùete {κοῦε‑κούετε}, kui {κούει}, kùonda {κούονdα}, imperf. àkuna {ἄκουν‑να} (Gall., Ch. Rogh.). Media‑passiva: kome {κόμαι} (Bova), kùnnome {κούν‑νομαι} (Vunì, Gall., Cond., Rogh., Ch. Rogh.), imperf. ekùnnomo {ἐκούν‑νομο}, aor. ekùstina {ἑκούστηνα}, na kustò, mi kustì {νά κουστῶ, μὴ κουστῆ}, piuccheperfetto immo kustonda {ἦμ‑μο κουστώνdα}. akuo, kuo {ἀκούω, κούω} (Puglia), ekuo {ἐκούω} (Corigl., Stern., Zoll.), ìkusa {ἤκουσα}, na kuso {νά κούσω}, kuse‑kusete {κοῦσε‑κούσετε}, kusi {κούσει}, kùsonta {κούσοντα}, piuccheperfetto ikha kùsonta {εἶχα κούσοντα}. Medio‑passiva kume {κούμαι}, imperf. ekùimo {ἐκούημο}, aor. ikùstimo {ἠκούστημο}, piuccheperfetto immo kustonta {ἦμ‑μο κουστώντα}, part.perf. kummeno ‑i ‑o {κουμ‑μένο ‑η ‑ο}.
alanno {ἀλάν‑νω<ἐλαύνω=porto avanti, aro} (Calabria), àlasa {ἄλασα}, n'alao {ν'ἀλάω}, àlase‑alàsete {ἄλασε‑ἀλάσετε}, alai {ἀλάει}, alàonda {ἀλάονdα}. Medio‑passiva alànnome {ἀλάν‑νομαι}, aor.pass.3a sing. alathi {ἀλάθη} (Bova), inf. aor.pass. alastì {ἀλαστῆ} (Vunì, Gall.Bova), Part.perf.pass. alazmeno ‑i ‑o {ἀλαζμένο ‑η ‑ο} (vunì, Bova). elanno {ἐλάν‑νω} (Mart., Stern. Zol.), alazo {ἀλάdζω} (Corigl.), àlasa {ἄλασα}, n'alao {ν'ἀλαω}, àlaso‑alàsete {ἄλασο‑ἀλάσετε} (Corigl.), laso‑làsete {λάσο‑λάσετε} (Mart.), alasi {ἀλάσει}, alàsonta {ἀλάσοντα} (Mart.), part.pass.perf. alammeno ‑i ‑o {ἀλαμ‑μένο ‑η ‑ο} (Mart.).
aletho {ἀλέθω=macino} (Calabria), èlea {ἔλεα}, àlea {ἄλεα} (Vunì, Gall.), n'aleo {ν'αλέω}, lese‑lèsete {λέσε‑λέσετε} e ale‑alete {ἄλε‑ἀλέτε} (Gall.). part.perf.pass. alezmeno ‑i ‑o {ἀλεζμένο ‑η ‑ο} (Bova, Vunì). aleso {ἀλέσω} (Puglia), àlesa {ἄλεσα}, èlisa {ἔλισα} (Martign.), na leso {νὰ λέσω}, leso ‑sete {λέσο ‑σετε}, lesi {λέσει}, alèsonta {ἀλέσοντα}, aor.pas. alèstimo {ἀλέστημο}, imp. alestu {ἀλέστου}, participio perf. alemmeno ‑i ‑o {ἀλεμ‑μένο ‑η ‑ο} (Puglia).
anakofto {ἀνακόφτω<ἀνακόπτω=interrompo, taglio} (Calabria), anakosto {ἀνακόστω} (Bova), ankothto {ἀνακόθτω} (Ch. Rogh.), anàkospa {ἀνάκοσπα}, n'anakospo {ν'ἀνακόσπω}, anàkospe‑ankòspete {ἀνάκοσπε‑ἀνακόσπετε}, anakospi {ἀνακόσπει}, anakòsponda {ἀνακόσπονdα} (Vunì, Ch. Rogh.), anakommeno ‑i ‑o {ἀνακομ‑μένο ‑η ‑ο}.
anafto {ἀνάφτω<ἀνάπτω=accendo} (Puglia), nnafto {ν‑νάφτω} (Calim.), anatto {ἀνάτ‑τω} (Corigl., Stern.), ànafsa {ἄναφσα}, ènasfa {ἔναφσα} (Mart.), n'anafso {ν'ανάφσω}, ànatso‑anàtsete {ἄνατσο‑ἀνάτσετε} (Stern.), nafse‑nàfsete {νάφσε‑νάφσετε}, anatsi {ἀνάτσει}, anàfsonta {ἀνάφσοντα}, anmmeno ‑i ‑o {ἀναμ‑μένο ‑η ‑ο}.
andrèpome {ἀνdρέπομαι<ἐντρέπομαι=mi vergogno} (Calabria), imperf. andrèpommo {ἀνdρέπομ‑μο}, aor. andrapìthina {ἀνdραπήθηνα}, n'andrapithò {ν'ἀνdραπηθῶ}, andràpitha ‑thate {ἀνdράπηθα ‑θᾶτε}, andrapithì {ἀνdραπηθῆ}, part.pres. andrepòmeno ‑i ‑o {ἀνdρεπόμενο ‑η ‑ο}, perf. andrapimeno ‑i ‑o {ἀνdραπημένο ‑η ‑ο}. Antrèpome {ἀντρέπομαι} (Puglia), imperf. antrèpamo {ἀντρέπαμο} (Corigl., Mart.), aor. antrapìstimo {ἀντραπήστημο}, antrapistu ‑stùtesta {ἀντραπήστου ‑στούτεστα} (Martign. ed altri), antrapistì {ἀντραπηστῆ}.
aneveno {ἀνεβαίνω<ἀναβαίνω=salgo} (Calabria), nevenno {νεβαίν‑νω} (Bova), anèvia {ἀνέβηα}, n'anevio {ν'ανεβήω}, àneva ‑vate {ἄνεβα ‑βᾶτε}, anevisi {ἀνεβήσει}, anevìonda {ἀνεβήονdα}, piuccheperfetto immon anevìonda {ἦμ‑μον ἀνεβήονdα}. annevenno {ἀν‑νεβαίν‑νω} (Puglia), nenno {ναίν‑νω} (Calim.), anavenno {ἀναβαίν‑νω} (Castrign., Mart.), annèvika {ἀν‑νέβηκα} (Corigl.), ènneka {ἐν‑νέκα} (Calim.), n' andevò {ν ' ανdεβῶ}, anneva ‑ite {ἀν‑νέβα ‑ῆτε}, ndeva‑ndevùte {νdέβα ‑ νdεβοῦτε} (Corigl.), annevi {ἀν‑νέβει} (Corigl.), nnei {ν‑ναίει} (Martign.), andevìkonta {ἀνdεβήκοντα}, ikha ndevonta {εἶχα νdεβόντα} (Castrign., Mart.).
ceo {κ̍αίω<καίω=brucio} (Calabria), kathto‑kasto {κάθτω‑κάστω} (Ch. Rogh.), katto {κάτ‑τω} (Gall.), èkaspa {ἔκασπα}, èkatsa {ἔκατσα} (Bova), na kaspo {νὰ κάσπω}, kaspe‑kàspete {κάσπε‑κάσπετε}, kaspi {κάσπει}, kàsponda {κάσπονdα}, piuccheperfetto immon kàsponda {ἦμ‑μον κάσπονdα}, voce media ciome {κ̍ι̬όμαι}, ceme {κ̍αῖμαι} (Gall., Bova), ekàina {ἐκάηνα}, ekàstina {ἐκάστηνα}, kasta‑kastite {κάστα‑καστῆυε}, kaì {καῆ}, part.pres. ciòmeno ‑i ‑o {κ̍ιόμενο ‑η ‑ο}. ceo {κ̍αίω} (Puglia), eceo {ἐκ̍αίω} (Stern.), imperf. ècione {ἔκ̍ι̬ονε}, èkatsa {ἔκατσα}, èkafsa {ἔκαφσα}, na kafso {νὰ κάφσω}, kafse‑kàfsete {καῦσε‑καύσετε}, aor.pass. ekàimo {ἐκάημο}, kaì {καῆ}, part.perf. kameno ‑i ‑o {καμένο ‑η ‑ο}, par.aor.pass. kaonta {καόντα}
ciumame {κ̍ι̬ουμάμαι<κοιμοῦμαι=dormo} (Calabria), ciumume {κ̍ι̬ουμοῦμαι} (Vunì, Gall., Bova), imperf. eciumammo {ἐκ̍ι̬ουμάμ‑μο}, aor. eciumìthina {ἐκ̍ι̬ουμήθηνα}, na ciumithìo {νὰ κ̍ι̬ουμηθήω}, ciùmitha‑ciumithate {κ̍ι̬ούμηθα‑κ̍ι̬ουμηθᾶτε} (Bova), e ciuma {κ̍ι̬ούμα}, o ciùmista‑ciumithate {κ̍ι̬ούμηστα‑κ̍ι̬ουμηθᾶτε}, ciumithì {κ̍ι̬ουμηθῆ}, part.pres. ciumùmeno ‑i ‑o {κ̍ι̬ουμούμενο ‑η ‑ο} (Vunì, Ch. Rogh.), aor.pass. ciumithonda {κ̍ι̬ουμήθωνdα}, perf. ciumimeno ‑i ‑o {κ̍ι̬ουμημένο ‑η ‑ο}. Voce attiva ciumao {κ̍ι̬ουμάω}, eciùmia {ἐκ̍ι̬ούμια}, ciumonda {κ̍ι̬ουμώνdα} (Bova).
deleĝo {δελέγω< διαλέγω=συλλέγω=colleziono} (Calabria), delèguo {δελέgουω} (Vunì, Ch. Rogh.), edèlesscia {ἐδέλεσ̌‑σ̌α}, na delesscio {νὰ δελέσ̌‑σ̌ω}, delèssce‑delèsscete {δέλεσ̌‑σ̌ε‑δελέσ̌‑σ̌ετε}, delessci {δελέσ̌‑σ̌ει}, delèsscionda {δελέσ̌‑σ̌ονdα}, delèĝome {δελέγομαι}, edelèthtina {ἐδελέθτηνα}, edelèstina {ἐδελέστηνα} (Bova), delemmeno ‑i ‑o {δελεμ‑μένο ‑η ‑ο}
diafavji {διαφαύγει<διαφαύει=albeggia, fa chiaro} (Calabria), diafàguï {διαφάgουει} (Bova), diàfae {διάφαε} (Ch. Rogh.), ediàfaspe {ἐδιάφασπε} (Vunì), steki diafàzonda {στέκει dι̬αφάdζονdα} (Bova), piuccheperfetto ito diafàonda {ἦτο δι̬αφάονdα} (Ch. Rogh.)
dinno {dίν‑νω<δίνω=do} (Puglia), dio {dίω} (Stern.), tio {τίω} (Corigl.), èdika {ἔdικα}, èdia {ἔdια} (Martign.), eka {ἔκα} (Castrign.), na doko {νὰ dώκω}, dos‑dòkete {dός‑dώκετε} (Calim., Castrign., Stern.), doko‑dòkete {dῶκο‑dώκετε} (Mart.), doi {dώει}, dòkonta {dώκοντα}. donno {δών‑νω} (Calabria), èdika‑edùkame {ἔδικα‑ἐδούκαμε}, edùkate {ἐδούκατε}, edùkai {ἐδούκαϊ} (Vunì, Ch. Rogh.), piuccheperfetto immon dòsonda {ἦμ‑μον δώσονdα} (Vunì, Bova, Rogh., Ch. Rogh.), dos‑dote {δός‑δότε} (Vunì Gall., Bova), doki {δώκει}, dòsonda {δώσονdα}, donda {δώνdα} (Gall.), dònnome {δών‑νομαι}, edòstina {ἐδὸστηνα} (Vunì), dosta {δόστα}, domeno ‑i ‑o {δομένο ‑η ‑ο}, dommeno ‑i ‑o {δομ‑μένο ‑η ‑ο} (Bova)
zio {dζήω<ζῶ=vivo} (Calabria), ez‑zio {ἐζ‑ζήω} (Vunì), ìzia {ἤdζηα}, na zio, {νὰ dζήω}, zie‑zìete {dζῆε‑dζήετε}, zisi {dζήσει}, z‑zi {ζ‑ζεῖ} (Vunì), zìonda {dζήονdα}, zinda {dζήνdα} (Gall.). zo {dζῶ} (Puglia), ìtzisa {ἤdζησα}, na ziso {νὰ dζήσω}, zisi {dζήσει}, zìonta {dζήοντα}, part.perf. zimeno ‑i ‑o {dζημένο ‑η ‑ο} (Stern., Zoll.)
embenno {ἐμbαίν‑νω<ἐμβαίνω=entro} (Calabria), embìkina {ἐμbήκεινα} (Gall., Cond.), èmbea {ἔμbαια} (Vunì), embèthina {ἐμbαίθηνα} (Ch. Rogh.), 'na mbikò {νὰ μbηκῶ} (Bova), na mbethò {νὰ μbαιθῶ} (Ch. Rogh.), mbea‑mbèsete {μbαία‑μbαίσετε} (Vunì), mbetha‑mbethate {μbαίθα‑μbαιθᾶτε} (Ch. Rogh.), mbei {μbαίει}, mbènnonda {μbαίν‑νονdα}. benno {μbαίν‑νω} (Puglia), mbika {μbῆκα}, nambo {νἄμbω}, amba‑ambate {ἄμbα‑ἀμbᾶτε}, emba‑embate {ἔμbα‑ἐμbᾶτε}, embi {ἔμbει}, èmbonta {ἔμbοντα}, piuccheperfetto ikha èmbonta {εἶχα ἔμbοντα}, part.perf.pass., bemmeno ‑i ‑o {μbαιμ‑μένο ‑η ‑ο}
èrkome {ἔρκομαι<ἔρχομαι=vengo} (Calabria), erko {ἔρκω}, irta {ἦρτα}, na erto {νὰ ἔρτω}, ela‑elaste {ἔλα‑ἐλάστε}, erti {ἔρτει}, piuccheperfetto immo ertonda {ἦμ‑μο ἔρτονdα}. èrkome {ἔρκομαι} (Puglia), èrkume {ἔρκουμαι} (Martign.), imperf. èrkomo {ἔρκομο}, irta {ἦρτα} e ista {ἦστα}, narto {νἄρτω}, dela‑delate {dέλα‑dελάτε}, e delaste {dελάστε}, defte {dεῦτε}, derte {dέρτε}, erti {ἔρτει}, piuccheperfetto ikha ertonta {εἶχα ἔρτοντα}, part.aor. telanta {τελάντα}, perf. ertomeno ‑i ‑o {ἐρτομένο ‑η ‑ο}
fènome {φαίνομαι=appaio, mi presento} (Calabria), efànina {ἐφάνηνα}, na fanò {νὰ φανῶ}, fànesta‑fanestate {φάνεστα‑φανεστᾶτε}, fanì {φανῆ}, fanonda {φανώνdα}, piuccheperfetto immo fanonda {ἦμ‑μο φανώνdα}. fènome {φαίνομαι} (Puglia), imperf. ifènamo {ἠφαίναμο}, aor.pass. ifànimo {ἠφάνημο}, efani {ἐφάνη} (Calim.), fanu‑fanùtesta {φάνου‑φανούτεστα}, fanì {φανῆ}, fanonta {φανώντα}, perf. ime fanomena {εἶμαι φανωμένα}, piuccheperfetto ikha fanonta {εἶχα φανώντα}, part.perf. fanomeno ‑i ‑o {φανωμένο ‑η ‑ο}
fèguo {φέgουω<φεύγω=parto} (Calabria), feggo {φέg‑gω} (Bova, Ch. Rochudi), èfiĝa {ἔφυγα}, na fiĝo {νὰ φύγω}, fije‑fìjete e fiĝate {φύγε‑φύγετε‑φυγᾶτε}, fiji {φύγει}, fìĝonda {φύγονdα}, piuccheperfetto immo fìĝonda {ἦμ‑μο φύγονdα}. feo {φέω} (Puglia), èfia {ἔφυα}, èfiga {ἔφυgα}, fio e fìone‑fìete {φύο e φύονε‑φύετε}, fiji {φύgει}, fìonta {φύοντα}, perf. ime fiomena {εἶμαι φυομένα}, piuccheperfetto ikha fìonta {εἶχα φύοντα}, part.perf.pass. fiomeno ‑i ‑o {φυομένο ‑η ‑ο}
ferro {φέρ‑ρω<φέρω=porto} (Calabria), èfera {ἔφερα}, na fero {νὰ φέρω}, fere‑fèrete {φέρε‑φέρετε}, feri {φέρει}, piuccheperfetto immo fèronda {ἦμ‑μο φέρονdα}. Voce media fèrrome {φέρ‑ρομαι}, efèrtina {ἐφέρτηνα}, na fertò {νὰ φερτῶ}, ferta‑fertate {φέρτα‑φερτᾶτε}, fertì {φερτῆ}, part.perf. feromeno ‑i ‑o {φερομένο ‑η ‑ο}. ferno {φέρνω} (Puglia), èfera {ἔφερα}, èfara {ἔφαρα} (Mart.), fere‑fèrete {φέρε‑φέρετε}, feri {φέρει}, fèronta {φέροντα}, piuccheperfetto ikha fèronta {εἶχα φέροντα}
forìome {φορίομαι<ὑφορῶμαι=ho paura} (Puglia), forìzume {φορίdζουμαι} (Martign.), eforìstimo {ἐφορίστημο}, na mi foristite {νὰ μὴ φοριστῆτε}, foristu‑foristùtesta {φορίστου‑φοριστούτεστα}, foristì {φοριστῆ}, foristonta {φοριστώντα}, part.perf.pass. forimmeno ‑i ‑o {φοριμ‑μένο ‑η ‑ο}
guaddho {gουάḍ-ḍω<ἐκβάλλω=faccio uscire, tiro fuori} (Calabria), vĝaddho {βγάḍ-ḍω} (Vunì, Ch. Rogh.), èguala {ἔgουαλα}, na gualo {νὰ gουάλω}, guale‑guàlete {gουάλε‑gουάλετε}, guali {gουάλει}, guàlonda {gουάλονdα}, eguàthina {ἐgουάθηνα}, immo guìkonda {ἦμ‑μο gουήκονdα} (Bova), immo vjethonda {ἦμ‑μο βγαιθόνdα} (Rogh., Ch. Rogh.). guaddho {gουάḍ-ḍω} (Puglia), èguala {ἔgουαλα}, na gualo {νὰ gουάλω}, àgualo‑aguàlete {ἄgουαλο‑ἀgουάλετε}, guali {gουάλει}, guàlonta {gουάλοντα}, aor.pass. eguàlimo {ἐgουάλημο} (Calim.), part.perf. aggalomeno ‑i ‑o {ἀg‑gαλωμένο ‑η ‑ο} (Stern., Zoll.)
guenno {gουαίν‑νω<ἐκβαίνω=esco} (Calabria), vĝuenno {βγουαίν‑νω}, eguìkina {ἐgουήκεινα} (Bova), na ggheo {νὰ g‑gαίω} (Gall.), èvĝua‑evĝuate {ἔβγουα‑ἐβγουᾶτε} (Rogh., Ch. Rogh.), guèsete {gουαίσετε (βγῆτε=uscite)} (Bova), piuccheperfetto immo vjèonda {ἦμ‑μο βγαίονdα}. guenno (Puglia), eguika {ἐgουῆκα}, na ggo {νὰ g‑gῶ} (Stern.), àgua‑aguate {ἄgουα‑ἀgουᾶτε}, ègui {ἔgουει}, èggonta {ἔg‑gοντα }, guìkonta {gουήκοντα} (Calim., Castrign., Corigl.), perf.pass. guemmeno ‑i ‑o {gουεμ‑μένο ‑η ‑ο} (Calim., Castrign., Corigl.)
jènome {γένομαι<γίνομαι=nasco, mi faccio, mi sviluppo} (Calabria), ejenàstina {ἐγενάστηνα}, na jenastò {νὰ γεναστῶ}, jènasta‑jenastate {γέναστε‑γεναστᾶτε}, jenastì {γεναστῆ}, jenastonda {γεναστώνdα}, piuccheperfetto immo jenastonda {ἦμ‑μο γεναστώνdα}. jènome {γένομαι} (Puglia) ejèttimo {ἐγέτ‑τημο}, na jettò {νὰ γετ‑τῶ}, jettu‑jettùtesta {γέτ‑του‑γετ‑τούτεστα}, jettì {γετ‑τῆ}, jettonta {γετ‑τώντα}, part.perf. jenomeno ‑i ‑o {γενωμένο ‑η ‑ο}
kanno {κάν‑νω<κάμνω=faccio} (Calabria), èkama {ἔκαμα}, na kamo {νὰ κάμω}, kame‑kàmete {κάμε‑κάμετε}, kami {κάμει}, kàmonda {κάμονdα}, kannome {κάν‑νομαι}, e jènome {γένομαι}, aor.pass. ejenàstina {ἐγενάστηνα}, infinito jenastì {γεναστῆ}. kanno {κάν‑νω} (Puglia), èkama {ἔκαμα}, na kamo {νὰ κάμω}, kame {κάμε}, e kae‑kàmete {κάε‑κάμετε}, kami {κάμει}, e kai {κάει} (Zoll.), kàonta {κάοντα} (Zoll.), kanta {κάντα} (Castrign.), kamomeno ‑i ‑o {καμωμένο ‑η ‑ο} (Stern.), kaomeno ‑i ‑o {καωμένο ‑η ‑ο} (Castrign., Mart., Zoll.)
kherèome {χαιρέομαι<χαιρεύομαι=me la godo, son contento} (Puglia), kherèstimo {χαιρέστημο}, ekherèftimo {ἐχερεύτημο} (Castrign.), khereftu‑khereftùtesta {χαιρεύτου‑χαιρευτούτεστα}, khereftì {χαιρευτῆ}, khereftonta {χαιρευτώντα}, pert.perf.pass. kharùmeno ‑i ‑o {χαρούμενο ‑η ‑ο}
khèrome {χαίρομαι=me la godo, son contento} (Calabria), part.perf.pass. kheràmeno ‑i ‑o {χαιράμενο ‑η ‑ο}. khèrome {χαίρομαι} (Puglia), khèrume {χαίρουμαι} (Corigl.), ekhàrimo {ἐχάρημο}, na kharò {νὰ χαρῶ}, kharu {χάρου}, part.perf.pass. kherùmeno ‑i ‑o {χαιρούμενο ‑η ‑ο}, kherùmeto ‑i ‑o {χαιρούμετο ‑η ‑ο} (Stern.)
khezo {χέdζω<χέζω=defeco} (Calabria), èkhea {ἔχεα}, na kheo {νὰ χέω}, khese‑khèsete {χέσε‑χέσετε}, khese‑khette {χέσε‑χέτ‑τε} (Gall.), khei {χέει}, khèonda {χέονdα}, khenda {χένdα} (Gall.). Voce media khèzome {χέdζομαι}, ekhèstina {ἐχέστηνα}, part.perf.pass. khemmeno ‑i ‑o {χεμ‑μένο ‑η ‑ο}. khezo {χέdζω<χέζω} (Puglia), èkhesa {ἔχεσα}, na kheso {νὰ χέσω}, khese‑khèsete {χέσε‑χέσετε}, khesi {χέσει}, khèsonta {χέσοντα}. Voce media khèzome {χέdζομαι}, ekhèstimo {ἐχέστημο}, khestu‑khestùtesta {χέστου‑χετούτεστα}, khestì {χεστῆ}, part.aor.pass. khestonta {χεστώντα}, perf. khemmeno ‑i ‑o {χεμ‑μένο ‑η ‑ο}
khleno {χλαίνω<χλιαίνω=scaldo} (Calabria), èkhlana {ἔχλανα}, na khlano {νὰ χλάνω}, khlane‑khlànete {χλάνε‑χλάνετε}, khlani {χλάνει}, khlànonda {χλάνονdα}. Voce media khlènome {χλαίνομαι}, ekhlàtthina {ἐχλάθ‑θηνα}, na khlatthò {νὰ χλαθ‑θῶ}, khlattha‑khlatthate {χλάθ‑θα ‑ χλαθ‑θᾶτε}, khlànista‑khlanistate {χλάνηστα‑χλανηστᾶτε} (Ch. Rogh.), khlattì {χλατ‑τῆ}, part.perf.pass. khlammeno ‑i ‑o {χλαμ‑μένο ‑η ‑ο}
khunno {χούν‑νω<χώνω=nascondo, sotterro} (Calabria), èkhua {ἔχουα}, na khuo {νά χούω}, khue‑khùete {χούε‑χούετε}, khui {χούει}, khùonda {χούονdα}. Voce media khùnnome {χούν‑νομαι}, ekhùstina {ἐχούστηνα}, part.perf.pass. khummeno ‑i ‑o{χουμ‑μένο ‑η ‑ο}. khonno {χών‑νω} (Puglia), èkhosa {ἔχωσα}, na khoso {νὰ χώσω}, khose‑khòsete {χῶσε‑χώσετε}, khosi {χώσει}, khòsonta {χώσοντα}. Voce media khònnome {χών‑νομαι}, ikhòstimo {ἠχώστημο}, khostu‑khostìtesta {χώστου‑χωστήτεστα}, khostì {χωστῆ}, khomeno ‑i ‑o {χωμένο ‑η ‑ο}
khrizo {χρήdζω<χρήζω=valgo, sono utile} (Calabria), khriz‑zo {χρήζ‑ζω} (Vunì, Ch. Rogh.), èkhritsa {ἔχρητσα}, khrizi {χρήdζει}, piuccheperfetto immo khrìzonda {ἦμ‑μο χρήdζονdα}. khrizo {χρήdζω} (Puglia), èkhrisa {ἔχρησα}, ìkhrisa {ἤχρησα} (Zoll.), piuccheperfetto ikha khrìsonta {εἶχα χρήσοντα}, part.pres. khrìzonta {χρήdζοντα}, aor. khrìsonta {χρήσοντα}. Voce media terza pres. ekhrìzutte {ἐχρήdζουτ‑τε} (Castrign. e altri), imperf. ikhrìzamo {ἠχρήdζαμο} (Zoll.)
khorizo {χωρίdζω<χωρίζω=separo, dirado} (Calabria), ekhòria {ἔχώρια}, na khorìo {νὰ χωρίω}, khòrie‑khorìete {χώριε‑χωρίετε}, khorisi {χωρίσει}, khorìonda {χωρίονdα}. Voce media khorìzome {χωρίdζομαι=parto}, ekhorìstina {ἐχωρίστηνα}, na khoristò {νὰ χωριστώ}, khòrista‑khoristate {χώριστα‑χωριστᾶτε}, khoristì {χωριστῆ}, khorizmeno ‑i ‑o {χωριζμένο ‑η ‑ο}. khorizo {χωρίdζω<χωρίζω} (Puglia), ekhòrisa {ἐχώρισα}, na khoriso {νὰ χωρίσω}, khòriso‑khorìsete {χώρισο‑χωρίσετε}, khorìsonta {χωρίσοντα}, piuccheperfetto ikha khorìsonta {εἶχα χωρίσοντα}
kleo {κλαίω=piango} (Calabria), pres. prima plurale klome {κλόμε}, pres. terza plurale klosi {κλόσι}, imperf. eclo ‑e ‑e èklomma, eklete, eklossa {ἔκλο ‑ε‑ε, ἑκλόμ‑μα, ἐκλαῖτε, ἐκλόσ‑σα}, aor. èklaspa {ἔκλασπα}, na klaspo {νὰ κλάσπω}, klaspe‑klàspete {κλάσπε‑κλάσπετε}, klaftate {κλαυτᾶτε} (Rogh.), klaspi {κλάσπει}, klàsponda {κλάσπονdα}, piuccheperfetto immo klonda {ᾑμ‑μο κλόνdα} (Rogh.), part.perf.pass. klammeno ‑i – o {κλαμ‑μένο ‑η ‑ο}. kleo {κλαίω} (Puglia), imperf. èklona {ἔκλονα}, aor. èklatsa {ἔκλατσα}, èklafsa {ἔκλαυσα} (Castrign., Mart.), na klafso {νὰ κλαύσω}, klafsi {κλαύσει}, klàtsonta {κλάτσοντα}, part.perf.pass. klammeno ‑i ‑o {κλαμ‑μένο ‑η ‑ο}
klivo {κλείβω<κλείω=chiudo} (Calabria), klifo {κλείφω} (Gall.), kliĝo {κλείγω} (Vunì), èklia {ἔκλεια}, na klio {νὰ κλείω}, klie‑klìete {κλεῖε‑κλείετε}, klisi {κλείσει}, kli {κλεῖ} (Gall.), klìonda {κλείονdα}, klinda {κλείνdα} (Gall.). Voce media klìvome {κλείβομαι}, eklìstina {ἐκλείστηνα}, klista‑klistate {κλείστα‑κλειστᾶτε}, klistì {κλειστῆ}, klistonda {κλειστώνdα}, perf. klimeno ‑i ‑o {κλειμένο ‑η ‑ο}. klinno {κλείν‑νω} (Puglia), èklisa {ἔκλεισα}, klisi {κλείσει}, klìsonta {κλείσοντα}. Voce media klìnomme {κλείν‑νομαι}, eklìstimo {ἐκλείστημο}, klistu‑klistùtesta {κλείστου‑κλειστούτεστα}, klistì {κλειστῆ}, klistonta {κλειστώντα}, perf. klimmeno ‑i ‑o {κλειμ‑μένο ‑η ‑ο}
klotho {κλώθω=filo} (Calabria), kloso {κλώσω} (Gall.), èkloa {ἔκλωα}, na kloso {νὰ κλώσω}, kloe‑klòete {κλῶε‑κλώετε}, kloi {κλώει}, klòsonda {κλώσονdα}, klonda {κλώνdα} (Gall.). Voce media klòthome {κλώθομαι}, klòsome {κλώσομαι}(Gall.), klome {κλῶμαι} (Bova), eklòthina {ἐκλώθηνα}, klothì {κλωθῆ}. Part.pres. klonnòmeno ‑i ‑o {κλων‑νόμενο ‑η ‑ο}, perf. klommeno ‑i ‑o {κλωμ‑μένο ‑η ‑ο}
krunno {κρούν‑νω<κρούω=batto} (Calabria), èkrua {ἔκρουα}, na kruo {νὰ κρούω}, krue‑krùete {κροῦε‑κρούετε}, krui {κρούει}, krùonda {κρούονdα}, krunda {κρούνdα} (Gall.). Voce media krùnnome {κρούν‑νομαι}, ekrùstina {ἐκρούστηνα}, part.perf. krummeno ‑i ‑o {κρουμ‑μένο ‑η ‑ο}
leĝo {λέγω<λέγω=dico} (Calabria), leĝo {λέγω}, ipa {εἶπα}, na ipo {νά εἴπω}, pè‑pete o petè {πέ‑πέτε o πετέ}, ipi {εἴπει}, ìponda {εἴπονdα}, pomeno ‑i ‑o {πωμένο ‑η ‑ο}. leo {λέω} Puglia, èlona {ἔλονα}, ipa {εἶπα}, na po {νὰ πῶ}, pe‑pete {πέ‑πέτε}, pi {πεῖ}, ponta {πόντα}, pimeno ‑i ‑o {πειμένο ‑η=ο}
meno {μένω<μένω=resto, rimango} Calabria, èmina {ἔμεινα}, na mino {νὰ μείνω}, mine‑mìnete {μεῖνε‑μείνετε}, àmine‑aminàete {ἄμεινε‑ἀμεινάετε} (Vunì), mini {μείνει}, mìnonda {μείνονdα}, piuccheperfetto immo mìnonda {ἦμ‑μο μείνονdα}, Part.perf.pass. minomeno ‑i ‑o {μεινωμένο ‑η ‑ο},
nnetho {ν‑νέθω<γνέθω=filo} (Calabria), ènnea {ἔν‑νεα}, na nneo {νὰ ν‑νέω}, nnese‑nnèsete {ν‑νέσε ‑ ν‑νέσετε}, nnei {ν‑νέει}, nnèonda {ν‑νέονdα}, nnenda {ν‑νένdα} (Gall.). Voce media nnèthome {ν‑νέθομαι}, {ἐν‑νέθηνα}, part.perf.pass. nnemeno ‑i ‑o {ν‑νεμένο ‑η ‑ο}. nneso {ν‑νέσω} (Puglia), enneto {ἐν‑νέτω} (Stern.), ènnesa {ἔν‑νεσα}, na nneso {νὰ ν‑νέσω}, nneso‑nnèsete {ν‑νέσω ‑ ν‑νέσετε}, nesi {ν‑νέσει}, nnèsonta {ν‑νέσοντα}, part.perf.pass. nnemmeno ‑i ‑o {ν‑νέμ‑μένο ‑η ‑ο}
noò {νοῶ<νοέω ‑ῶ=capisco, sento} (Puglia), novò {νοβῶ} (Mart.), nuò {νουῶ} (Martign.), enòisa {ἐνόησα}, nòiso‑noìsete {νόησο‑νοήσετε}, noisi {νοήσει}, noìsonta {νοήσοντα}. Voce media noìome {νοήομαι}, anoìstimo {ἀνοήστημο}(Stern., Zoll.), noimeno ‑i ‑o {νοημένο ‑η ‑ο}. anoĝao {ἀνογάω} (Calabria), anòjia {ἀνόγηα}, anojisi {ἀνογήσει}, anoĝonda {ἀνογώνdα}
pao {πάω<ὑπάγω=vado} (Calabria), imperf. ìpiĝa {ἤπηγα}, aor. ejàina {ἐγιάηνα}, ejàna {ἐγιάνα<ἐδιάβηκα} (Vunì, Rogh.), ejàvina {ἐγιάβηνα}, ejàmmasto {ἐγιάμ‑μαστο}, imperativo amo‑ameste‑pate {ἄμο‑ἀμέστε‑πάτε}, pai {πάει}, piuccheperfetto immo pàonda {ἦμ‑μο πάονdα} o panda {πάνdα}. pao {πάω} (Puglia), ìbbjona {ἤb‑bηονα<ὑπῆγον}, pirta {πῆρτα<ἐπῆλθον}, pitta {πῆτ‑τα} (Corigl.), na pao {νὰ πάω}, amo o àmone‑amate<ame {ἄμο o ἄμονε‑ἀμάτε<ἄμε}, pai {πάει}, panta {πάντα<ὑπάγοντα}, piuccheperfetto ikha panta {εἶχα πάντα} e ikha amanta {εἶχα ἀμάντα}, part.perf.pass. pameno ‑i ‑o {παμένο ‑η ‑ο}
pezo {παίdζω=gioco} (Calabria), pez‑zo {παίζ‑ζω} (Vunì, Ch. Rogh.), èpesscia {ἔπαισ̌‑σ̌α}, na pesscio {νὰ παίσ̌‑σ̌ω}, pessce‑pèsscete {παίσ̌‑σ̌ε‑παίσ̌‑σ̌ετε}, pessci {παίσ̌‑σ̌ει}, pèsscionda {παίσ̌‑σ̌ονdα}. pezo {παίdζω} (Puglia), epezo {ἐπέdζω} (Castrign., Mart.), èpetsa {ἔπετσα}, èpessa {ἔπεσ‑σα} (Calim., Castrign., Mart.), na petso {νὰ παίτσω}, petse‑pètsete {παίτσε‑παίτσετε}, petsi {παίτσει}, pètsonta {παίτσοντα}, Part.perf.pass. pemmeno ‑i ‑o {παιμ‑μένο ‑η ‑ο}
perro {παίρ‑ρω<παίρνω=prendo} (Calabria), èpira {ἔπηρα} (Vunì, Gall., Cond.), èpara {ἔπαρα} (Bova, Ch. Rogh., Rogh.), na piro {νὰ πήρω}, pire‑pìrete {πῆρε‑πήρετε}, piri {πήρει}, pìronda {πήρονdα}, pàronda {πάρονdα} (Vunì, Bova), part.perf.pass. parmeno ‑i ‑o {παρμένο ‑η ‑ο} (Vunì Bova). perno {παίρνω} (Puglia), epira {ἔπηρα}, ìpira {ἤπηρα} (Stern.), na paro {νὰ πάρω}, pare‑pàrete {πάρε‑πάρετε}, pari {πάρει}, pàronta {πάροντα}, perf.ind. ime parmena {εἶμαι παρμένα}
petheno {πεθαίνω=muoio} (Calabria), epèthana {ἐπέθανα}, na pethano {νὰ πεθάνω}, pèthane‑pethànete {πέθανε‑πεθάνετε}, pethani {πεθάνει}, pethànonda {πεθάνονdα}, piuccheperfetto immo pethànonda {ἦμ‑μο πεθάνονdα}, part.perf.pass. pethammeno ‑i ‑o {πεθαμ‑μένο ‑η ‑ο}. apettèno {ἀπετέν‑νω} (Puglia), e apesènno {ἀπεσέν‑νω}, apèsana {ἀπέσανα}, pèsano‑pesànete {πέσανο‑πεσάνετε}, pesani {πεσάνει}, pesànonta {πεσάνοντα}, piuccheperfetto ikha pesànonta {εἶχα πεσάνοντα}, apesammeno ‑i ‑o {ἀπεσαμ‑μένο ‑η ‑ο}. Si sente anche il presente pesinisko {πεσινήσκω}, da confrontare con {πεθινήσκω<ἀποθνήσκω} (Macedonia)
petto {πέτ‑τω<πίπτω=cado} (Calabria), pefto {πέφτω}, èppea {ἔπ‑πεα}, na ppeo {νὰ π‑πέω}, pese‑pèsete {πέσε‑πέσετε}, pei {πέει}, pèonda {πέονdα}, penda {πένdα} (Gall.), part.perf.pass. pesomeno ‑i ‑o {πεσωμένο ‑η ‑ο}. petto {πέτ‑τω<πίπτω} (Puglia), èpesa {ἔπεσα}, pese‑pèsete {πέσε‑πέσετε}, pesi {πέσει}, pèsonta {πέσοντα}, perf. ime pesomena {εἶμαι πεσωμένα}, piuccheperfetto ìmone pemmena {ἤμονε πεμ‑μένα} (Corigl.), pemmeno ‑i ‑o {πεμ‑μένο ‑η ‑ο}
pisso {πήσ‑σω=coagulo} (Calabria), èpisscia {ἔπησ̌‑σ̌α}, èpitsa {ἔπητσα} (Bova), pissce‑pìsscete {πῆσ̌‑σ̌ε‑πήσ̌‑σ̌ετε}, pissci {πήσ̌‑σ̌ει}, pìsscionda {πήσ̌‑σ̌ονdα}, part.perf.pass. pimmeno ‑i ‑o {πημ‑μένο ‑η ‑ο}. pisso {πήσ‑σω} (Puglia), epìssisa {ἐπήσ‑σισα}, pìssiso‑pissìsete {πήσ‑σισο‑πησ‑σίσετε}, pissimeno ‑i ‑o {πησ‑σιμένο ‑η ‑ο}
plonno {πλών‑νω<ὑπώνω=dormo} (Puglia), blonno {bλόν‑νω} (Castrign., Corigl.), èplosa {ἔπλωσα}, na ploso {νὰ πλώσω}, plose‑plòsete {πλῶσε‑πλώσετε}, plajia‑plosete {πλάγι̬α‑πλώσετε} (Calim., Zoll.), plòsone‑plòsete {πλώσονε‑πλώσετε} (Castrign.), plosi {πλώσει}, plòsonta {πλώσοντα}, perf. ime plomena {εἶμαι πλωμένα} (Calim., Castrign., Mart.), piuccheperfetto ikha plòsonta {εἶχα πλώσοντα} (Calim., Castrign., Mart.)
polìo {πολύω<ἀπολύω=slego, libero} (Calabria), pelao {πελάω}, apèlia {ἀπέλυα}, pòlitsa {πόλυτσα} (Bova), na pelìo {νὰ πελύω}, pela‑pelate {πέλα‑πελάτε}, pelisi {πελύσει}, polìonda {πολύονdα} (Bova), pelonda {πελώνdα} (Vunì, Gall., Rogh.), piuccheperfetto immo pelìonda {ἦμ‑μο πελύονdα}. pelò {πελῶ} (Puglia), mbelò {μbελῶ} (Martign.), embelò {ἐμbελῶ} (Calim., Castrign., Mart.), imperf. embèlona {ἐμbέλωνα}, aor. mbèlisa {μbέλυσα}, pèlisa {πέλυσα}, mbèjjasa {μbέγ‑γι̬ασα}, na peliso {νὰ πελύσω}, mbèjjaso‑mbelìsete {μbέγ‑γιασο‑μbελύσετε}, mbelisi {μbελύσει}, pelìsonta {πελύσοντα}, Voce media ambelìome {ἀμbελύομαι}, aor.pass. ambelìstimo {ἀμbελύστημο}, part.perf.pass. ambejjammeno ‑i ‑o {ἀμbεγ‑γι̬αμ‑μένο ‑η ‑ο}
rifto {ρίφτω<ρίπτω=getto} (Calabria, Vunì, Rogh.), rithto {ρίθτω} (Ch. Rogh.), risto {ρίστω} (Bova), èrisscia {ἔρισ̌‑σ̌α}, na risscio {νὰ ρίσ̌‑σ̌ω}, rissce‑rìsscete {ρίσ̌‑σ̌ε‑ρίσ̌‑σ̌ετε}, rissci {ρίσ̌‑σ̌ει}, rìsscionda {ρίσ̌‑σ̌ονdα}, Voce media rìftome {ρίφτομαι}, erìftina {ἐρίφτηνα}, erìstina {ἐρίστηνα} (Bova), part.aor.pass. riftonda {ριφτώνdα}, perf. rimmena {ριμ‑μένα}. rifto {ρίφτω<ρίπτω}(Puglia), èrifsa {ἔριφσα}, rifse‑rìfsete {ρίφσε‑ρίφσετε}, rifsi {ρίφσει}, perf.ind. ime rimmena {εἶμαι ριμ‑μένα}, part. rimmeno ‑i – o {ριμ‑μένο ‑η ‑ο}
sìo {σείω=scuoto, scrollo} (Puglia), sino {σείν‑νω} (Castrign.), èsisa {ἔσεισα}, na siso {νά σείσω}, sise‑sìsete {σεῖσε‑σείσετε}, sisi {σείσει}, sìsonta {σείσοντα}, part.perf.pass. simmeno {σειμ‑μένο ‑η ‑ο}. sinno {σείν‑νω} (Calabria), èsia {ἔσεια}, na sìo {νά σείω}, sisi {σείσει}, si {σεῖ} (Ch. Rogh.), sìnnonda {σείν‑νονdα}, piuccheperfetto immo sìnonda {ἦμ‑μο σείνονdα}, Voce media sìnnome {σείν‑νομαι}, esìstina {ἐσείστηνα}, infin. sistì {σειστῆ}, part.perf. simmeno ‑i ‑o {σειμ‑μένο ‑ι ‑ο}
spazo {σπάdζω<σφάζω=sgozzo, uccido} (Calabria), èspasscia {ἔσπασ̌‑σ̌α}, èspatsa {ἔσπατσα} (Bova), na spasscio {νὰ σπασ̌‑σ̌ω}, spassce‑spasscete {σπάσ̌‑σ̌ε‑σπάσ̌‑σ̌ετε}, spassci {σπάσ̌‑σ̌ει}, spàsscionda {σπάσ̌‑σ̌ονdα}, piuccheperfetto immo spàsscionda {ἦμ‑μο σπάσ̌‑σ̌ονdα}, voce media spàzome {σπάdζομαι}, aor.pass. espàjina {ἐσπάγηνα}, na spaĝò {νὰ σπαγῶ}, spaĝa‑spaĝate {σπᾶγα‑σπαγᾶτε}, spajì {σπαγῆ}, spaĝonda {σπαγώνdα}, perf. spammeno {σπαμ‑μένο ‑η ‑ο}. sfazo {σφάdζω} (Puglia), èsfafsa {ἔσφαφσα}, èsfassa {ἔσφασ‑σα}, na sfatso {νὰ σφάτσω}, sfatse‑sfàtsete {σφάτσε‑σφάτσετε}, sfatsi {σφάτσει}, sfàtsonta {σφάτσοντα}, voce media sfàzome {σφάdζομαι}, esfàimo {ἐσφάημο}, sfaì {σφαῆ}, sfammeno ‑i ‑o {σφαμ‑μένο ‑η ‑ο}
spingo {σπίνgω<σφίγγω=stringo, serro} (Calabria), èspisscia {ἔσπισ̌‑σ̌α}, èspitsa {ἔσπιτσα} (Bova), na spisscio {νὰ σπίσ̌‑σ̌ω}, spìssce‑spìsscete {σπίσ̌‑σ̌ε‑σπίσ̌‑σ̌ετε}, spissci {σπίσ̌‑σ̌ει}, spìsscionda {σπίσ̌‑σ̌ονdα}, part.perf.pass. spimmeno ‑i ‑o {σπιμ‑μένο ‑η ‑ο}. fsingo {φσίνgω} (Puglia Castrign.), esfsingo {ἐσφσίνgω} (Mart.), ssitto {σ‑σίτ‑τω} (Calim.), èsfitsa {ἔσφιτσα}, èsfissa {ἔσφισ‑σα} (Castrign.), sfitse‑sfìtsete {σφίτσε‑σφίτσετε}, sfitsi {σφίτσει}, sfìtsonta {σφίτσοντα}, perf. ime sfimmena {εἶμαι σφιμ‑μένα}, piuccheperfetto ikha sfìtsonta {εἶχα σφίτσοντα}, imperativo aor.pass. fsistu‑fsistùtesta {φσίστου‑φσιστούτεστα} (Zoll.), part.perf. sfimmeno ‑i ‑o {σφιμ‑μένο ‑η ‑ο} ( Corigl., Mart., Stern.)
sscero {σ̌‑σ̌έρω<ἠξεύρω=so} (Calabria), isscero {ἠσ̌‑σ̌έρω} (Vunì, Gall., Ch. Rogh.), steko ssciporèonda {στέκω σ̌‑σ̌ηπορέονdα<ἐξευπορέω=ἐξευρισκω=scopro}, aor. asscipòrea {ἀσ̌‑σ̌ηπόρεα}, na ssciporeo {νά σ̌‑σ̌ηπορέω}, sscipòrie‑ete {σ̌‑σ̌ηπόριε‑ετε}, ssciporei {σ̌‑σ̌ηπορέει}, e tsiporì {τσηπορεῖ} (Bova), sciporèonda {σ̌‑σ̌ηπορέονdα}, sciporènnonda {σ̌‑σ̌ηπορέν‑νοdα} (Gall.). fsero {φσέρω} (Puglia), tsero {τσέρω} (Corigl., Stern.), ìfsera {ἤφσερα}, e èmatsa {ἔματσα}, emàttesa {ἐμάτ‑τεσα}, fseri {φσέρει}, fsèronta {φσέροντα}, piuccheperfetto ikha fsèronta {εἶχα φσέροντα}
steddho {στέḍ-ḍω<στέλλω=invio} (Calabria), èstila {ἔστειλα}, na stilo {νὰ στείλω}, stile‑stìlete {στεῖλε‑στείλετε}, stili {στείλει}, stìlonda {στείλονdα}, piuccheperfetto immo stìlonda {ἦμ‑μο στείλονdα}, aor.pass. estilìstina {ἐστειλήστηνα}, part.perf.pass. stemmeno ‑i ‑o {στεμ‑μένο ‑η ‑ο}
steko {στέκω=sto, rimango} (Calabria), part.pers. stèkonda {στέκονdα}, voce media stèkome {στέκομαι}, estàthina {ἐστάθηνα}, na stathò {νὰ σταθῶ}, sta {στά}, stathì {σταθῆ}, piuccheperfetto immo stathonda {ἦμ‑μο σταθόνdα}. steo {στέω} (Puglia), ìstika {ἤστηκα}, ìstina {ἤστηνα} (Castrign., Mart.), aor.pass. estàsimo {ἐστάσημο}, na stasò {νὰ στασῶ}, stasu‑stasite {στασου‑στασῆτε}, stasiste‑stasìtesta {στασῆστε‑στασήτεστα}, stasì {στασῆ}, stasonta {στασόντα}, piuccheperfetto ikha stasonta {εἶχα στασόντα}, part.perf.pass. stammeno ‑i ‑o {σταμ‑μένο ‑η ‑ο}. Pres.ind. steko {στέκω}, stèkese {στέκεσε}, steci {στέκ̍ει}, stekòmmasto {στεκόμ‑μαστο}, stèkeste {στέκεστε}, stèusi {στέουσι} (Calabria)
tharrò {θαρ‑ρῶ<θαρρώ=credo} (Calabria), arrò {χαρ‑ρῶ} (Gall., Bova), ekhàrria {ἐχάρ‑ρηα}, piuccheperfetto im‑mo kharrònda {ἦμ‑μο χαρ‑ρώνdα}, kharrì {χαρ‑ρεῖ}, kharronda {χαρ‑ρῶνdα}
thorò {θωρῶ<θεωρῶ=guardo, osservo, penso, vivo} (Calabria), khorò {χωρῶ}, khòria {χώρηα}, ivra {ηὕρα}, na ivro {νὰ ηὕρω}, vre (evrè)‑vrete {βρέ (εὑρὲ)‑βρέτε}, thorì {θωρεῖ} (Rogh.), khorì {χωρεῖ} (Gall.), piuccheperfetto im‑mon ìvronda {ἦμ‑μον ηὕρονdα}. torò {τωρῶ} (Puglia), etorò {ἐτωρῶ} (Castrign.), etòrisa {ἐτώρησα}, e ida {εἶdα}, na do {νὰ dῶ}, na toriso {νὰ τωρήσω}, tòriso {τώρησω}, e de‑dete {dέ‑dέτε}, di {dεῖ<ἰδεῖν}, donta {dόντα<ἰδόντα}, e torìsonta {τωρήσοντα}, voce media torìome {τωρίωμαι}, itorìstimo {ἠτωρήστημο} (Calim., Castrign., Corigl., Mart., Stern., Zoll.), toristu‑toristùtesta {τωρήστου‑τωριστούτεστα}, toristì {τωρηστῆ}, toristonda {τωρηστώντα} (Stern.), part.perf. torimmeno ‑i ‑o {τωρημ‑μένο ‑η ‑ο} (Calim., Mart., Stern.)
trekho {τρέχω=corro} (Calabria), ètresscia {ἔτρεσ̌‑σ̌α}, ètretsa {ἔτρετσα} (Bova), na tresscio {νὰ τρέσ̌‑σ̌ω}, tressce‑trèsscete {τρέσ̌‑σ̌ε‑τρέσ̌‑σ̌ετε}, tressci {τρέσ̌‑σ̌ει}, trèsscionda {τρέσ̌‑σ̌ονdα}, piuccheperfetto immon trèsscionda {ἦμ‑μον τρέσ̌‑σ̌ονdα}. trekho {τρέχω} (Puglia), drekho {dρέχω} (Corigl.), imperf. ètrakha {ἔτραχα} (tipo Dorico. cfr. Pind. P, 8, 32), aor. ètretsa {ἔτρετσα}, e èdrama {ἔdραμα}, na dramo {νὰ dράμω}, drame‑dramete {dράμε‑dράμετε}, drami {dράμει}, dràmonta {dράμοντα}, e tretse‑trètsete {τρέτσε‑τρέτσετε}, trètsonta {τρέτσοντα}, piuccheperfetto ikha trètsonta {εἶχα τρέτσοντα} (Corigl.), ikha dràmonta {εἶχα dράμοντα} (Corigl., Mart., Stern., Zoll.)
troĝo {τρώγω=mangio} (Calabria), èfaĝa {ἔφαγα}, na fao {νὰ φάω}, fa‑fate {φὰ‑φάτε}, fai {φάει}, fanda {φάνdα}, piuccheperfetto immo fanda {ἦμ‑μο φάνdα}, part.perf.pass. faĝomeno ‑i ‑o {φαγωμένο ‑η ‑ο}, aop.pass. faĝonda {φαγώνdα}. troo {τρώω} (Puglia), tro {τρῶ} (Calim., Martign.,Zoll.), imperf. ètrona {ἔτρωνα} (Castrign., Mart.), aor. efa {ἔφα}, efe {ἔφε}, efamo {ἐφάμο}, fato {φάτο}, efaje {ἐφάγε}, na fao {νά φάω}, fae e fa‑fate e fàete {φάε e φὰ‑φάτε e φάετε}, fai {φάει}, fanta {φάντα} (Calim.), fàonta {φάοντα} (Zoll.), piuccheperfetto ikha fanta {εἶχα φάντα}, part.perf.pass. fameno ‑i ‑o {φαμένο ‑η ‑ο}, aor.pass.ind. efaĝòthina {ἐφαγώθηνα} (Calabria), perf. faĝomeno ‑i ‑o {φαγωμένο ‑η ‑ο} (Vunì, Gall., Bova, Ch. Rogh.), tromeno ‑i ‑o {τρωμένο ‑η ‑ο} (Castrign.)
vaddho {βάḍ-ḍω<βάλλω=lancio} (Calabria), èvala {ἔβαλα}, na vallo {νά βάλλω}, vale‑vàlete {βάλε‑βάλετε}, vali {βάλει}, vàlonda {βάλονdα}, aor. pass. evàrtina {ἐβάρτηνα}, varta {βάρτα}, part. perf. pass. varmeno ‑i ‑o {βαρμέν‑νο ‑η ‑ο}. vaddho {βάḍ-ḍω} (Puglia), evaddho {ἐβάḍ-ḍω}, èvala {ἔβαλα}, na valo {νὰ βὰλω}, vali {βάλει}, vàlonta {βάλοντα}, piuccheperfetto ikha vàlonta {εἶχα βάλοντα}, voce media pres. indicativo terza plurale valònnutte {βαλών‑νουτ‑ται}, aor. pass. evàlimo {ἐβάλημο}, part.perf.pass. valomeno ‑i ‑o {βαλωμένο ‑η ‑ο}
vjenno {βγαίν-νω<ἐκβαίνω} (Calabria), (Rogh.) guenno {gουαίν‑νω}, ggenno {g‑gαίν‑νω}, eguìkina {ἐgουήκηνα}, egĝìcina {ἐg‑gήκ̍ηνα} (Gall.), egvèthina {ἐgβαίθηνα} (Rogh.), na guiko {νὰ gουήκω}, guatha‑guathate {gουάθα‑gουαθᾶτε} (Ch. Rogh.), ggei {g‑gαίει}, guìkonda {gουήκονdα} (Bova), eenda {gαίνdα} (Gall.), vjèthonda {βγαίθονdα} (Rogh., Ch. Rogh.). (Puglia) vjenno {βγαίν‑νω}, gvenno {gβαίν‑νω}, guenno {gουαίν‑νω}, ggenno {g‑gαίν‑νω} (Melpign.), imperf. ìguonna {ἤgουων‑να}, aor. egùika {ἐgουήκα}, na guiko {νὰ gουήκω}, ègua e àgua {ἔgουα e ἄg‑gουα}, eggùi {ἐg‑gούει}, part.pres. guènonta {gουαίν‑νοντα}, aor. guìkonta {gουήκοντα}, perf.pass. guemmeno ‑i ‑o {gουαιμ‑μένο ‑η ‑ο} (Calim., Castrign., Corigl.)
vlepo {βλέπω=vedo} (Calabria) avlepo {ἀβλέπω} (Vunì, Gall.), allepo {ἀλ‑λέπω} (Gall.), àvlespa {ἄβλεσπα}, àvletsa {ἄβλετσα} (Bova), n'avlespo {ν 'ἀβλέσπω}, àvlespe‑avlèspete {ἄβλεσπε‑ἀβλέσπετε}, avlespi {ἀβλέσπει}, avlèsponda {ἀβλέσπονdα}, voce media avlèpome {ἀβλέπομαι}, ablèftina {ἀβλέφτηνα}, àvlefta‑avleftùtesta {ἄβλεφτα‑ἀβλεφτούτεστα}, avleftì {ἀβλεφτῆ}, vlespemeno ‑i ‑o {βλεσπεμένο ‑η ‑ο} (Gall.). vlepo {βλέπω}(Puglia), vlevo {βλέβω}, emblepo {ἐμbλέπω} (Calim.), emblevo {ἐμbλέβω} (Mart.), èvletsa {ἔβλετσα} (Calim., Mart., Stern.), ida {εἶdα}, ita {εἶτα} (Stern.), na do {νὰ δῶ}, vletse‑vlètseste {βλέτσε‑βλετσέστε}, dèdete {dέdετε} (Stern. e altri), vletsi {βλέτσει}, di {dεῖ}, vlètsonta {βλέτσοντα} (Calim., Mart.), donta {dόντα} (Calim., Castrign., Corigl., Mart.), aor.pass. evlèftimo {ἐβλέφτημο}, part.perf. vlemmeno ‑i ‑o {βλεμ‑μένο ‑η ‑ο} (Calim., Mart.), domeno ‑i ‑o {dωμένο ‑η ‑ο} (Stern. e altri)
vrekho {βρέχω=bagno}, impersonale, vrekhi {βρέχει=piove}, (Calabria), èvressce {ἔβρεσ̌‑σ̌ε}, èvretse {ἔβρετσε} (Bova), na vressci {νὰ βρέσ̌‑σ̌η}, vressci {βρέσ̌‑σ̌ει}, vrèsscionda {βρέσ̌‑σ̌ονdα}, vrekho {βρέχω}, èvretsa {ἔβρετσα} (Bova), na vretso {νὰ βρέτσω}, vretsi {βρέτσει}, vrètsonda {βρέτσονdα}, piuccheperfetto ito vressonda {ἦτο βρέσ‑σονdα}. vrekhi {βρέχει} (Puglia), èvrefse {ἔβρεφσε}, na vrefsi {νά βρέφση}, vrèfsonta {βρέφσοντα}, vremeno ‑i ‑o {βρεμένο ‑η ‑ο}, piuccheperfetto ikhe vrèfsonta {εἶχε βρέφσοντα}
vrisko {βρίσκω<εὑρίσκω=trovo} (Calabria), ivra {ηὗρα}, vre‑vrete {βρέ‑βρέτε}, ivri {ηὕρει} (Vunì, Gall., Bova), ìvronda {ηὕρονdα}, vrìskome {βρίσκομαι}, evrèthina {εὑρέθηνα}, vrethì {βρεθῆ}. vrisko {βρίσκω} (Puglia), ìvrika {ηὕρηκα}, na vriko {νὰ βρήκω}, vrike‑vrìkete {βρῆκε‑βρήκετε}, vriki {βρήκει}, vrìkonta {βρήκοντα}, vrìskome {βρίσκομαι}, evresi {εὑρέση}, evèrtimo {ἑβέρτημο} (Martign.), vresu‑vresùtesta {βρέσου‑βρεσούτεστα} (Stern.), part.perf. vrimmeno ‑i ‑o {βρημ‑μένο ‑η ‑ο}, vrikomeno ‑i ‑o {βρηκωμένο ‑η=ο} (Calim.)
zmingo {ζμίνgω<σμίγω=mescolo} (Calabria), ezmingo {ἐζμίνgω} (Bova), èzmisscia {ἔςμισ̌‑σ̌α}, èzmitza {ἔζμιτσα} (Bova), na zmisscio {νὰ ζμίσ̌‑σ̌ω}, zmitse‑zmìtsete {ζμίτσε‑ζμίτσετε}, zmitsi {ζμίτσει}, zmìsscionda {ζμίσ̌‑σ̌ιονdα}, voce media zmìngome {ζμίνgομαι}, ezmìstina {ἐζμίστηνα}, zmistì {ζμιστῆ}, zmim‑meno ‑i ‑o {ζμιμ‑μένο ‑η ‑ο}. zmiggo {ζμίg‑gω} (Puglia), rmingo {ρμίνgω} (Mart.), em‑mìo {ἐμ‑μίω} (Calim.), ìzmitsa {ἤζμιτσα}, zmifse‑zmìfsete {ζμίφσε‑ζμίφσετε}, zmitsi {ζμίτσει}, zmimmeno ‑i ‑o {ζμιμ‑μένο ‑η ‑ο}